منظومه های ماهواره ای چه تاثیری بر رصدهای نجومی خواهند گذاشت؟

به گزارش اخبار ورزشی، رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) به تازگی در مطالعه ای علمی تاثیرات منظومه های ماهواره ای در پژوهش های علمی را مورد بررسی قرار داده است.

منظومه های ماهواره ای چه تاثیری بر رصدهای نجومی خواهند گذاشت؟

در سال های اخیر شرکت های مختلفی پروژه های خود را با هدف راه اندازی سرویس اینترنت پرسرعت ماهواره ای آغاز کردند که از میان آن ها می توان به اسپیس ایکس و وان وب اشاره کرد. اگر برنامه های تمام این شرکت ها عملی شود به زودی شاهد ورود ده ها هزار ماهواره به مدار زمین خواهیم بود.

پس از ارسال اولین مجموعه از ماهواره های استارلینک به مدار زمین بود که اخترشناسان متوجه درخشش نسبتا زیاد این ماهواره ها شدند. در همان زمان اتحادیه بین المللی نجوم (IAU) بیانیه ای صادر و نگرانی های خود را در این رابطه خاطرنشان کرد. اکنون پژوهشگران رصدخانه جنوبی اروپا در مطالعه ای علمی به بررسی این موضوع پرداختند که ارسال این تعداد ماهواره به فضا چه تاثیراتی بر رصدهای حرفه ای منجمان خواهد گذاشت. در این پژوهش مجموع تعداد ماهواره های منظومه های ماهواره ای 26 هزار در نظر گرفته شده است. عددی که احتمال افزایش آن نیز وجود دارد.

بر اساس این پژوهش منظومه های ماهواره ای روی تلسکوپ هایی مثل تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) و رصدخانه در حال ساخت تلسکوپ فوق العاده بزرگ (ELT) تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت. منظومه های ماهواره ای در نوردهی های طولانی حدود هزار ثانیه حدود 3 درصد تصاویر این تلسکوپ ها را در زمان شفق و فلق با مشکل روبرو خواهند کرد. نوردهی های کوتاه تر اما تاثیر کمتری می گیرند و کمتر از 0/5 درصد رصدها از این طریق با مشکل روبرو خواهند شد.

رصدهایی که در زمان هایی غیر از شفق و فلق انجام می شوند نیز کمتر از این موضوع تاثیر خواهند گرفت. چرا که ماهواره ها در سایه زمین قرار خواهند داشت و نمی توانند نور خورشید را به سمت زمین بازتاب کنند.

اما بیشترین تاثیر منظومه های ماهواره ای روی نقشه برداری های میدان دید باز خواهد بود. به خصوص تلسکوپ های بزرگی که میدان دید بازی دارند. به طور مثال حدود 30 تا 50 درصد تصاویر تلسکوپ در حال ساخت ورا رابین (Vera Rubin) تا حد زیادی تحت تاثیر گذر ماهواره ها از میدان دید تصویر خواهد بود.

تلسکوپ هایی مانند تلسکوپ رابین می توانند از مناطق گسترده ای از آسمان در مدت زمانی کوتاه تصویربرداری کنند. مسئله ای که این رصدخانه ها را به ابزاری ارزشمند برای دانشمندان تبدیل می کند که می توانند با کمک آن ها پدیده های گذرا، مانند ابرنواخترها یا سیارک های نزدیک به زمین، را ثبت کنند.

در سال های اخیر و به دلیل اهمیت این تلسکوپ ها در پیشبرد علم اخترشناسی انجمن های نجومی و آژانس های سرمایه گذاری در علم در اروپا و دیگر نقاط دنیا تامین بودجه و ساخت این تلسکوپ ها را در اولویت قرار داده اند.

آسمان پرستاره یا پرماهواره؟!

در پژوهش اخیر رصدخانه جنوبی اروپا معین شد که پس از تکمیل منظومه های ماهواره ای شرکت های مختلف حدود 1600 ماهواره در هر بازه زمانی بالاتر از افق قرار خواهد داشت. البته بیشتر این ماهواره ها در ارتفاع کمتر از 30 درجه خواهند بود. در ارتفاعات بالاتر از 30 درجه، که بیشتر رصدهای علمی در این نواحی آسمان انجام می شود، در هر زمان معین 250 ماهواره در آسمان هر رصدخانه (در عرض های جغرافیایی میانه) حضور خواهد داشت. ماهواره هایی که در زمان شفق و فلق با نور خورشید روشن شده و خواهند درخشید.

در پژوهش متخصصان رصدخانه جنوبی اروپا درخشش ماهواره ها نیز مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس تخمین ها حدود صد ماهواره می توانند آن قدر پرنور باشند که در زمان شفق و فلق با چشم غیرمسلح دیده شوند. از این میان حدود ده ماهواره در ارتفاع بالاتر از 30 درجه قرار خواهند داشت.

البته این ارقام با رسیدن به میانه های شب و ورود ماهواره ها به سایه زمین افت می کند. اما به صورت کلی منظومه های ماهواره ای تعداد ماهواره های قابل مشاهده با چشم غیرمسلح در ارتفاع بالاتر از 30 درجه را دو برابر خواهد کرد.

آمار و ارقامی که به آن اشاره شد شامل زنجیره ماهواره هایی که تازه به فضا پرتاب شده اند نمی شود. پس از قرار دریافت ماهواره ها در مدار اولیه زنجیره ماهواره ها به شکلی درخشان در آسمان دیده می شود. اتفاقی که البته چندان طول نمی کشد و تنها در مناطق محدودی از زمین قابل مشاهده است. چرا که ماهواره ها پس از قرار دریافت در مدار اولیه از یک دیگر فاصله می گیرند و وارد مدار اصلی خود می شوند.

تاثیرات منظومه های ماهواره ای تنها به تلسکوپ هایی که در طیف مرئی و فروسرخ آسمان را رصد می کنند محدود نمی شود و این ماهواره ها مشکلاتی را برای رصدخانه های رادیویی نیز ایجاد خواهند کرد. رصدخانه جنوبی اروپا قصد دارد در پژوهش جداگانه ای به بررسی این مورد نیز بپردازد.

تا کنون سرمایه گذاری قابل توجهی در ساخت رصدخانه های حرفه ای اجرا شده است که منظومه های ماهواره ای می تواند باعث ایجاد مشکل در فعالیت آن ها شود. مسئله ای که در نهایت پژوهش های نجومی را با مشکل روبرو خواهد کرد. به نظر ایجاد تفاهم و بررسی همه جانبه موضوع بین دو طرف، یعنی منجمان حرفه ای و شرکت هایی که برنامه ایجاد منظومه های ماهواره ای را دنبال می کنند، می تواند به ارائه راه حلی برای این مسئله منتهی شود.

عکس کاور: تصویری تمام آسمان از محل احداث رصدخانه ELT در شیلی.

Credit: ESO/M. Zamani

منبع: دیجیکالا مگ
انتشار: 7 اردیبهشت 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: pmbaxsports.ir شناسه مطلب: 739

به "منظومه های ماهواره ای چه تاثیری بر رصدهای نجومی خواهند گذاشت؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "منظومه های ماهواره ای چه تاثیری بر رصدهای نجومی خواهند گذاشت؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید